Enkele jaren geleden zorgde de Noorse Turid Rugaas voor een ware doorbraak van inzichten in het gebruik van lichaamstaal door honden om conflicten te voorkomen en stress te laten afvloeien.
Haar boek ‘Kalmerende Signalen’ beschrijft een veelvoud van lichaamshoudingen en gedragingen die honden gebruiken in hun communicatie.
Het herkennen van deze kalmerende signalen helpt om uw hond beter te begrijpen en kunnen zelfs door ons gebruikt worden om de omgang met de hond te verbeteren.
Honden zijn net als hun voorouder de wolf sociale dieren. Om echter te kunnen leven in een groep is goede communicatie onontbeerlijk. Samenleven en samenwerken zijn niet mogelijk zonder elkaars bedoelingen duidelijk over te kunnen brengen of te begrijpen.
Dat honden hiervoor lichaamstaal en geurentaal gebruiken is algemeen bekend. Vaak wordt hierbij echter de nadruk gelegd op de dominante en onderdanige lichaamshoudingen die een hond kan tonen.
Ze kunnen echter veel meer met hun lichaamstaal.
Ze beheersen ook signalen waarmee mogelijke conflicten kunnen worden voorkomen en stress bij zichzelf en de ander kunnen worden verminderd: kalmerende signalen.
Kalmerende signalen worden gebruikt in de communicatie tussen honden onderling, maar ook naar mensen toe. Het herkennen ervan helpt dus uw hond beter te begrijpen.
Maar volgens Turid Rugaas is er meer: wijzelf kunnen de kalmerende signalen ook gebruiken om de hond gerust te stellen!
Een van de kalmeringssignalen die honden gebruiken wanneer ze een andere hond tegenkomen, is het naderen in een boog. Ze lopen niet recht op elkaar af, maar naderen in een halve cirkel.
Hierbij wordt de zijkant van het lichaam getoond. Dat geeft een goed zicht op gehele lichaam en wat dat lichaam uitdrukt. Het niet frontaal maar juist omzichtig naderen geeft de boodschap ‘ik heb niets kwaads in de zin’.
Tijdens een wandeling met loslopende honden zult u dit gedrag regelmatig kunnen observeren. Zelf kunt u het echter ook gebruiken als u een vreemde hond nadert.
Rechtstreeks op hem aflopen kan als heel bedreigend worden ervaren, en daarmee angst of agressie opwekken!
Wegkijken is ook zo’n signaal dat aangeeft dat de hond het goed bedoeld. Recht in de ogen kijken (aanstaren) is voor honden een teken van dreiging. Door juist de blik (en eventueel het hoofd) af te wenden en rechtstreeks oogcontact te mijden wordt de vriendelijke intentie duidelijk gemaakt.
Het kalmeert daarmee de andere hond: hij hoeft niet bang te zijn voor de ander. Mensen die heftig mopperen of zelfs schreeuwen tegen hun hond, interpreteren dit signaal van hun hond wel eens verkeerd.
Het wegkijken door de hond wordt dan beschouwd als het negeren van de baas, terwijl de hond zijn baas juist wel als intimiderend ervaart en hem probeert te kalmeren!
Zo kunnen ook signalen als plotseling heel geïnteresseerd aan de grond snuffelen, langzaam bewegen (traag naderen) en gapen bedoeld zijn als kalmerende signalen voor zichzelf en de ander, maar door de mens ervaren worden als ronduit ongehoorzaam.
Natuurlijk moet alles bezien worden in de context van de situatie en in samenspel met andere lichaamssignalen. Duidelijk is echter dat honden over vele signalen beschikken om stress en conflicten te vermijden.
In dit artikel worden slechts enkele voorbeelden van kalmerende signalen beschreven, in de hoop u te interesseren voor dit onderwerp. We kunnen u van harte aanbevelen het boek ‘Kalmerende Signalen’ van Turid Rugaas te lezen.
